Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì cho việc kiểm kê khí nhà kính?
Để hướng tới một hành tinh xanh với lượng khí thải nhà kính giảm thiểu, không còn xảy ra tình trạng biến đổi khí hậu, các quốc gia trên thế giới đang nỗ lực thực hiện kiểm kê khí nhà kính. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa nhận thức đầy đủ về tác hại của khí nhà kính đối với môi trường và sự sống. Sự thiếu cập nhật thông tin là một trong những nguyên nhân khiến họ chưa sẵn sàng triển khai kiểm kê. Bài viết này sẽ khám phá mức độ sẵn sàng của doanh nghiệp Việt Nam trong việc thực hiện kiểm kê khí nhà kính cùng những thách thức mà họ đang đối mặt.
Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì cho việc kiểm kê khí nhà kính?
Kiểm kê khí nhà kính là gì? Tầm quan trọng đối với doanh nghiệp
Khí nhà kính (Greenhouse Gas - GHG) là các loại khí thải ra từ hoạt động của con người và các sinh vật, như hô hấp, chăn nuôi, trồng trọt, giao thông, sản xuất công nghiệp, và khai thác nhiên liệu hóa thạch.
Theo quy định của thế giới, kiểm kê khí nhà kính là việc đo đạc lượng khí thải này trong một năm, được áp dụng đối với một doanh nghiệp, tổ chức hoặc địa phương, quốc gia hay một cộng đồng.
Khí nhà kính thải ra từ các hoạt động khác nhau.
Tại Việt Nam, hoạt động kiểm kê khí nhà kính được quy định trong Nghị định số 06/2022/NĐ-CP về "Quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ôzôn" ban hành ngày 7/1/2022. Theo đó, kiểm kê khí nhà kính bao gồm việc thu thập thông tin và số liệu về các nguồn phát thải, tính toán lượng phát thải và hấp thụ khí nhà kính trong một năm. Quá trình này phải tuân thủ theo phương pháp và quy trình do cơ quan có thẩm quyền quy định.
Kiểm kê khí nhà kính là công cụ quan trọng để quản lý và giảm thiểu phát thải khí nhà kính tại địa phương, quốc gia và toàn cầu. Đây là bước cơ bản để hướng tới mục tiêu Net Zero - phát thải ròng bằng 0 trong tương lai. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, kiểm kê khí nhà kính lại càng trở nên thiết yếu. Việc này giúp cải thiện hình ảnh và khả năng cạnh tranh, giúp xây dựng uy tín bền vững và sản xuất xanh trong mắt người tiêu dùng.
Kiểm kê khí nhà kính còn là là bước quan trọng giúp doanh nghiệp, tổ chức và quốc gia tham gia vào thị trường tín chỉ carbon, đặc biệt đối với những quốc gia chưa có thị trường carbon tự nguyện. Để đủ điều kiện bán tín chỉ carbon trên thị trường này, các dự án phải tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế liên quan đến kiểm kê khí nhà kính.
Mức độ sẵn sàng của doanh nghiệp Việt Nam trong việc kiểm kê khí nhà kính theo khảo sát
Mức độ sẵn sàng của doanh nghiệp Việt Nam trong việc chuyển đổi xanh còn hạn chế, với hơn 60% cho biết họ "chưa chuẩn bị gì" cho quá trình này. Đây là thông tin được nêu trong báo cáo của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), dựa trên khảo sát hơn 2.730 doanh nghiệp.
Xét theo ngành, doanh nghiệp trong lĩnh vực nông, lâm, thủy sản và công nghiệp cho rằng cần chuyển đổi xanh nhiều hơn so với các lĩnh vực khác. Một số ngành đặc thù có tỷ lệ cao về nhu cầu chuyển đổi xanh, như ngành dệt may (55,9%), công nghiệp chế biến, chế tạo (52,6%) và khai khoáng (56,5%).
Mức độ sẵn sàng chuyển đổi xanh của doanh nghiệp.
Mặc dù nhiều doanh nghiệp nhận thấy sự cần thiết phải chuyển đổi xanh, khoảng 64% vẫn thừa nhận rằng họ "chưa chuẩn bị gì" cho quá trình này. Chỉ 5,5% trong số các doanh nghiệp tham gia khảo sát đã triển khai các hoạt động giảm phát thải, tập trung vào những lĩnh vực trọng yếu. Thậm chí, chỉ có 3,8% doanh nghiệp thực hiện việc theo dõi và công bố kết quả giảm phát thải hàng năm.
Theo Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), sự chuẩn bị yếu kém của các doanh nghiệp trong nước cho quá trình giảm phát thải và chuyển đổi xanh có thể tạo ra thách thức lớn trong tương lai. Điều này càng đáng chú ý khi thời gian chuyển tiếp cho các quy định về phát thải zero tại châu Âu, Mỹ và Việt Nam sắp kết thúc, khiến việc tuân thủ trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.
Thực tế cho thấy, Mỹ và châu Âu - những thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam - đã thiết lập các quy định nghiêm ngặt về giảm phát thải carbon cho hàng nhập khẩu. Ví dụ, Mỹ đang xem xét Đạo luật Phí ô nhiễm nước ngoài (FPFA), áp thuế lên những hàng hóa có cường độ carbon cao hơn sản phẩm nội địa. Tương tự, Chỉ thị báo cáo phát triển bền vững của EU (CSRD) cũng được dự báo sẽ ảnh hưởng mạnh mẽ đến doanh nghiệp Việt Nam, nhất là những công ty nằm trong chuỗi giá trị của các doanh nghiệp châu Âu.
Thách thức hiện tại đối với doanh nghiệp trong kiểm kê nhà kính
Thiếu thông tin là một rào cản lớn đối với quá trình chuyển đổi xanh của doanh nghiệp. Khảo sát cho thấy 97% doanh nghiệp trong ngành giấy chưa nhận thức được rằng họ phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính, mặc dù chính sách này đã có hiệu lực từ hai năm trước. Ngay cả công ty lớn nhất trong lĩnh vực sản xuất dây cáp điện tại Việt Nam cũng chưa nắm rõ yêu cầu này và không biết cách tiến hành.
Đáng chú ý, một số doanh nghiệp nằm trong danh sách bắt buộc phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính lại không hề hay biết. Cụ thể, 67 trong số 69 doanh nghiệp ngành giấy và nhiều doanh nghiệp tại tỉnh Thái Nguyên vẫn chưa nhận thức được rằng họ phải thực hiện kiểm kê. Ngay cả doanh nghiệp lớn nhất trong lĩnh vực sản xuất dây cáp điện tại Việt Nam cũng không biết đến yêu cầu này cho đến khi được Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) thông báo.
Báo cáo từ Ban IV cho thấy 48,7% doanh nghiệp nhận thấy chuyển đổi xanh là cần thiết, nhưng 64% vẫn chưa chuẩn bị gì cho quá trình này. Cụ thể, 55,6% doanh nghiệp trong ngành công nghiệp và 65,1% doanh nghiệp trong nước cũng chưa có sự chuẩn bị. Thêm vào đó, 68,7% doanh nghiệp chỉ tập trung vào thị trường nội địa. Về khó khăn, 34,7% doanh nghiệp cho biết thiếu thông tin, 36,5% gặp vấn đề về chiến lược, 50% thiếu vốn, 48,6% thiếu nhân sự, và 44,2% gặp khó khăn về giải pháp kỹ thuật.
Theo Ban IV, vấn đề lớn nhất mà doanh nghiệp phải đối mặt trong quá trình giảm phát thải và chuyển đổi xanh là thiếu vốn; 62,7% doanh nghiệp có doanh thu từ 1.000 - 1.500 tỷ đồng cho rằng họ gặp khó khăn trong việc huy động vốn.
Giám đốc Văn phòng Ban IV, Phạm Thị Ngọc Thủy, nhấn mạnh tầm quan trọng của vấn đề này, cho rằng mặc dù doanh nghiệp rất cần vốn để đón đầu cơ hội, nhưng nguồn tài chính xanh vẫn chưa phát triển tương xứng.
Doanh nghiệp nên chuẩn bị gì cho việc kiểm kê khí nhà kính?
Để các doanh nghiệp Việt Nam thực hiện hiệu quả quy trình kiểm kê khí nhà kính và chuyển đổi xanh bền vững, một số giải pháp chiến lược cần được triển khai:
- Hỗ trợ tài chính: Chính phủ và các tổ chức tài chính cần xây dựng các gói tín dụng ưu đãi và quỹ hỗ trợ dành riêng cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh. Doanh nghiệp sẽ giảm bớt được gánh nặng tài chính để có thể đầu tư vào công nghệ và quy trình cần thiết để thực hiện kiểm kê khí nhà kính.
- Đào tạo và nâng cao năng lực: Cần tổ chức các chương trình đào tạo để nâng cao nhận thức và kỹ năng cho doanh nghiệp về quy trình kiểm kê khí nhà kính. Việc trang bị kiến thức đầy đủ sẽ giúp doanh nghiệp tự tin hơn trong việc thực hiện quy trình này. Đặc biệt, nhóm nghiên cứu của Ban IV đề xuất thúc đẩy nhanh các chương trình nâng cao năng lực, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp thích nghi với cuộc chơi mới.
- Tạo ra một mạng lưới hỗ trợ: Các tổ chức và hiệp hội doanh nghiệp nên kết hợp để xây dựng một mạng lưới hỗ trợ, nơi doanh nghiệp có thể chia sẻ kinh nghiệm trong kiểm kê khí nhà kính.
- Khuyến khích hợp tác quốc tế: Doanh nghiệp cần tìm kiếm cơ hội hợp tác với các tổ chức quốc tế để học hỏi và áp dụng công nghệ tiên tiến trong kiểm kê khí nhà kính.
- Cơ chế ưu đãi: Doanh nghiệp kiến nghị các cơ chế ưu đãi thuế và tín dụng xanh để giảm chi phí và khắc phục khó khăn về vốn trong quá trình chuyển đổi. Họ cũng cần sự hỗ trợ từ các bên tư vấn trong việc thiết lập chiến lược và xây dựng lộ trình chuyển đổi theo hướng xanh, bền vững.
- Chuyển giao công nghệ: Nền tảng công nghệ EcoCheck là công cụ doanh nghiệp trong việc thực hiện kiểm kê khí nhà kính toàn diện. EcoCheck không chỉ cung cấp giải pháp kiểm kê mà còn kết hợp khả năng tùy biến, phù hợp với đặc thù của từng doanh nghiệp. Nền tảng tích hợp với hệ thống quản lý của doanh nghiệp, giúp theo dõi và phân tích mức tiêu thụ năng lượng, từ đó đề xuất giải pháp sử dụng tài nguyên hiệu quả. EcoCheck còn hỗ trợ chứng nhận bền vững theo tiêu chuẩn Việt Nam và quốc tế, giúp xây dựng báo cáo minh bạch và uy tín.
Thông qua những giải pháp này, doanh nghiệp không chỉ thực hiện tốt việc kiểm kê khí nhà kính mà còn góp phần tích cực vào việc chuyển đổi xanh, từ đó tạo ra lợi ích lâu dài cho môi trường và cộng đồng.
Nền tảng EcoCheck hỗ trợ các doanh nghiệp kiểm kê khí nhà kính.
Việc kiểm kê khí nhà kính không chỉ là một yêu cầu pháp lý mà còn là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam thể hiện trách nhiệm với môi trường và phát triển bền vững. Mặc dù hiện nay, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa sẵn sàng cho quá trình này, nhưng thông qua các giải pháp chiến lược như hỗ trợ tài chính, đào tạo nâng cao năng lực, và chuyển giao công nghệ, doanh nghiệp hoàn toàn có thể cải thiện khả năng kiểm kê khí nhà kính. Điều này không chỉ giúp họ tuân thủ quy định mà còn nâng cao hình ảnh thương hiệu và cạnh tranh trong thị trường toàn cầu.
EcoCheck, với nền tảng công nghệ tiên tiến và sự hỗ trợ từ đội ngũ chuyên gia, mang lại giải pháp hiệu quả cho các doanh nghiệp trong quá trình kiểm kê khí nhà kính.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
Công ty TNHH Công nghệ BeevR
Địa chỉ:
Văn phòng Hà Nội: 125 Hoàng Ngân, Trung Kính, Cầu Giấy, Hà Nội
Hotline: 037.6869.366
Email: connect@beevr.ai
Website: https://ecocheck.ai/
