ESG là gì? 3 trọng tâm doanh nghiệp cần tìm hiểu trước khi chuyển đổi theo xu thế

Các hoạt động mang tính chú trọng vào phát triển bền vững đang ngày được quan tâm tại Việt Nam. Tuy nhiên, khái niệm ESG lại còn khá mới mẻ đối với các doanh nghiệp, song 3 khía cạnh môi trường - xã hội - quản trị của ESG lại là trọng tâm của đầu tư bền vững. ESG thực sự được xem là chìa khóa phát triển dài hạn trong các lĩnh vực.

Tiêu chuẩn ESG là gì?

ESG (Environmental, Social, and Governance) là một bộ tiêu chuẩn giúp đánh giá hiệu quả và trách nhiệm của doanh nghiệp đối với môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp. Đây là các tiêu chí được các nhà đầu tư, khách hàng và đối tác sử dụng để đo lường tính bền vững của một công ty trong quá trình hoạt động. ESG không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định mà còn tạo điều kiện phát triển bền vững, thu hút đầu tư và nâng cao danh tiếng.

• Environmental (Môi trường): Tập trung vào việc quản lý tác động môi trường của doanh nghiệp, bao gồm phát thải khí nhà kính, tiêu thụ năng lượng, quản lý tài nguyên và chất thải.
• Social (Xã hội): Liên quan đến trách nhiệm đối với cộng đồng, như đảm bảo điều kiện làm việc an toàn, bảo vệ quyền lợi người lao động và đóng góp vào các hoạt động xã hội.
• Governance (Quản trị doanh nghiệp): Đề cập đến cách thức quản lý, điều hành và giám sát doanh nghiệp, bao gồm minh bạch thông tin, phòng chống tham nhũng và bảo vệ quyền lợi cổ đông.

3 trọng tâm doanh nghiệp cần tìm hiểu trước khi chuyển đổi theo tiêu chuẩn ESG

Đánh giá tác động môi trường (Environmental Impact - E trong ESG)

Môi trường là một trong những yếu tố trọng yếu trong ESG. Doanh nghiệp cần bắt đầu bằng việc đánh giá các hoạt động ảnh hưởng đến môi trường như lượng khí thải, mức độ tiêu thụ năng lượng, sử dụng nguyên liệu tái tạo và quản lý chất thải. Để đáp ứng tiêu chuẩn ESG, các doanh nghiệp cần đưa ra kế hoạch giảm thiểu tác động môi trường, đồng thời tối ưu hóa quá trình sản xuất để giảm lãng phí và tăng cường hiệu quả sử dụng tài nguyên.

Biến đổi khí hậu

Để chuyển đổi xanh theo ESG, doanh nghiệp cần kiểm soát tác động của hoạt động kinh doanh lên tình hình biến đổi khí hậu, bao gồm khí thải nhà kính, sử dụng năng lượng và tài nguyên tái tạo, từ đó kịp thời ứng phó với những hệ lụy của biến đổi khí hậu. 

Đối với Việt Nam, tại Hội nghị thượng đỉnh của Liên Hợp Quốc năm 2021 (COP26), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã công bố cam kết về ứng phó với biến đổi khí hậu. Theo đó, 

• Việt Nam đặt mục tiêu tổng lượng phát thải quốc gia giảm 43,5% tới năm 2030, và sẽ đưa lượng phát thải carbon về 0 vào năm 2050. 
• Giảm phát thải methane ít nhất 30% vào năm 2030 so với mức năm 2020.

Với vai trò tiên phong trong việc tạo ra các chính sách ESG, chính phủ sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp Việt có động lực và cơ sở rõ ràng hơn khi nỗ lực đạt được các cam kết liên quan đến mục tiêu ESG.

Năng lượng

Khi thực hiện ESG, các doanh nghiệp cần đảm bảo khai thác và sử dụng nguồn năng lượng hiệu quả. Bên cạnh việc tối ưu sử dụng các nguồn năng lượng truyền thống, các năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, gió tự nhiên, … cũng được khuyến khích nghiên cứu và sử dụng. Việc này sẽ hạn chế tình trạng cạn kiệt năng lượng, giúp các hoạt động của tổ chức được diễn ra suôn sẻ hơn mà không bị phụ thuộc vào các nguồn giới hạn, từ đó thúc đẩy quy trình sản xuất. 

Tài nguyên thiên nhiên

Doanh nghiệp phải đảm bảo có đủ giấy tờ cấp phép khi sử dụng bất kỳ nguồn tài nguyên thiên nhiên nào (đất, nước, cây xanh, khoáng sản, không khí,...). Ngoài ra, nhiều tổ chức cũng ghi điểm mạnh (không chỉ theo ESG) khi chủ động cải tạo và giúp khôi phục các khu vực bị ô nhiễm. 

Hơn thế, không chỉ tập trung giảm thiểu, một số doanh nghiệp trong thời đại 4.0 cũng đẩy mạnh nghiên cứu và triển khai các công nghệ mới có thể tự tạo ra nguồn tài nguyên mà không tác động hay gây ảnh hưởng xấu tới môi trường. 

Xử lý và tái chế chất thải

Theo chuẩn ESG, các doanh nghiệp cần thống kê, lên danh sách chi tiết các loại và khối lượng/số lượng chất thải nguy hiểm. Sau đó tiến hành thu thập, phân loại và lưu trữ cho xử lý tại nơi đảm bảo an toàn, không xảy ra tình trạng rò rỉ hay ô nhiễm môi trường. Dựa theo các quy định của pháp luật, doanh nghiệp có thể di dời và đưa tới những bên trung gian xử lý được cấp phép. Việc tái chế, tái sử dụng nguồn rác thải để giảm thiểu chất thải ra môi trường, tối ưu hóa năng lượng cũng được đặc biệt khuyến khích. 

>>>Xem thêm: Kinh tế tuần hoàn: Giải pháp cho sự phát triển bền vững

Chăm sóc người lao động và cộng đồng (Social Responsibility - S trong ESG)

Theo ESG, trách nhiệm xã hội là yếu tố tiếp theo mà doanh nghiệp cần tập trung. Việc đảm bảo điều kiện làm việc tốt, bảo vệ sức khỏe người lao động và thúc đẩy bình đẳng giới là những tiêu chí quan trọng trong ESG. Ngoài ra, doanh nghiệp cần có các hoạt động hỗ trợ cộng đồng, chẳng hạn như từ thiện, giáo dục và phát triển bền vững. Sự quan tâm đến xã hội không chỉ giúp cải thiện hình ảnh công ty mà còn thu hút sự ủng hộ từ cộng đồng và đối tác.

Quyền riêng tư và bảo mật

Đây là một tiêu chí quan trọng trong các tiêu chí ESG, tuy nhiên, luật lệ và quy định tại Việt Nam vẫn còn khá mới mẻ. Luật bảo mật tại Việt Nam hiện nay còn được áp dụng dựa trên các Bộ luật Dân sự, An ninh mạng, Công nghệ thông tin,.. 

Các doanh nghiệp cần sự cho phép của chủ sở hữu trước khi thu thập, sử dụng hoặc làm bất cứ điều gì với dữ liệu của họ. Đặc biệt là thông tin cá nhân, và cần phải có cam kết cũng như các biện pháp bảo mật thông tin và bảo vệ dữ liệu. 

Tính đa dạng, công bằng và bảo mật

Theo bộ Luật Lao động, các tổ chức không được phép phân biệt đối xử với nhân viên dù họ có giới tính, màu da, chủng tộc, tôn giáo hay ở bất cứ tầng lớp xã hội nào, cũng như thuộc bất cứ tổ chức nào. Nhân sự nam và nhân sự nữ cần phải được công bằng về mọi khía cạnh: khối lượng công việc, cơ hội thăng tiến, tiền lương, thưởng,...

Môi trường làm việc an toàn

Nơi làm việc cần đảm bảo an toàn lao động và sức khỏe của người lao động. ESG nghiêm cấm các trường hợp ép buộc lao động, ngược đãi, bóc lột, quấy rối… Doanh nghiệp cần thực hiện đúng các quy định về giờ giấc cũng như tính chất lao động được cấp phép bởi Luật Lao động. 

Đầu tư vào cộng đồng

Một doanh nghiệp tham gia vào các hoạt động đầu tư cộng đồng sẽ được nhìn nhận như một tổ chức có trách nhiệm, quan tâm tới sự phát triển của xã hội, điều này sẽ giúp nâng cao hình ảnh và vị thế của tổ chức trong mắt các khách hàng tiềm năng, đối tác và cả cộng đồng. 

Cải thiện quản trị doanh nghiệp (Governance Practices - G trong ESG)

Doanh nghiệp cần đảm bảo hệ thống quản trị minh bạch, hiệu quả và không có tham nhũng. Điều này bao gồm việc tuân thủ quy định pháp luật, minh bạch trong tài chính, và bảo vệ quyền lợi của các cổ đông. Một hệ thống quản trị tốt không chỉ giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả mà còn xây dựng lòng tin với các nhà đầu tư và đối tác, từ đó tăng cơ hội phát triển lâu dài.

Công bố báo cáo ESG

Luật Việt Nam quy định các doanh nghiệp thực hiện ESG phải công bố thông tin, kết quả hoạt động hằng năm như khai thác và tiêu thụ tài nguyên, chính sách lao động, báo cáo tài chính, đóng góp cho cộng đồng… Báo cáo này cần nộp cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam và Sở Giao dịch chứng khoán một cách công khai.

Chống hối lộ và tham nhũng

Đây là yếu tố rất được quan tâm trong quản trị, sẽ đánh giá theo luật Phòng chống hối lộ & tham nhũng – luật Hình sự của Việt Nam. 

Tính đa dạng và hòa nhập của hội đồng quản trị

Tiêu chí ESG này đánh giá sự đa dạng về nguồn gốc của các thành viên trong hội đồng quản trị về giới tính và lý lịch. Theo luật pháp Việt Nam, trong một số trường hợp còn buộc phải có hội động quản trị độc lập, ví dụ 1/5 thành viên hội đồng quản trị của công ty đại chúng chưa niêm yết phải độc lập.

Lợi ích khi áp dụng tiêu chuẩn ESG

Chuyển đổi theo tiêu chuẩn ESG không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định và giảm thiểu rủi ro mà còn mở ra nhiều cơ hội mới. Với xu hướng người tiêu dùng và nhà đầu tư ngày càng ưu tiên các công ty có trách nhiệm với môi trường và xã hội, ESG giúp doanh nghiệp nâng cao khả năng cạnh tranh và thu hút đầu tư. Hơn nữa, ESG còn hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng uy tín thương hiệu, đồng thời chuẩn bị cho tương lai với các chính sách phát triển bền vững và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

ESG không chỉ là một xu hướng, mà là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp phát triển bền vững. Để thành công trong việc chuyển đổi, doanh nghiệp cần hiểu rõ tiêu chuẩn ESG là gì và tập trung vào ba trọng tâm chính: tác động môi trường, trách nhiệm xã hội và quản trị minh bạch. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu của thị trường mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài.

>>> Xem thêm: Dịch vụ báo cáo ESG